Giấc mơ Ý Tý

Tôi đã luôn mơ về miền đất ấy - như một giấc mơ dài mà tôi đã cặm cụi đi trong những ngày thu trong trẻo hay những ngày mùa đông sương giá mịt mờ. Giấc mơ ấy lúc nào cũng vẹn nguyên và mãi còn cắm rễ chắc lắm trong trái tim, vững vàng như những ngôi nhà trình tường của người Hà Nhì đang bám chặt vào lưng núi, bất chấp nắng mưa, bỏ mặc cả thời gian…

  13/10/2008 10:31

Tôi đến Ý Tý lần đầu tiên vào một ngày đầu đông. Hối hả, vội vàng, xuýt xoa vì giá lạnh. Chúng tôi rời sân ga Lào Cai sau một đêm trằn trọc trong tiếng bánh xe lửa siết vào đường ray, tiếng còi hú lanh lảnh trong màn đêm u tối, cả tiếng trở mình dù rất khẽ của người đồng hành chung khoang tàu. Đêm cũng không vì thế mà dài hơn, bởi những háo hức của một thiên đường ngày mai - nơi chúng tôi sẽ tới.

Ý Tý nằm ở độ cao trên 2.000 m, lưng tựa vào dãy núi Nhĩ Cù San mà đỉnh của nó cao tới 2.660 m, gần như quanh năm mây phủ. Mặt trời chốn ấy có lẽ ít có ngày được tỏa sáng cả 12 tiếng. Thị tứ đu mình nơi lưng chừng núi, những con đường mòn vạch ngoằn ngoèo rồi chỉm nghỉm trong đám lá rừng, những ngôi nhà thấp thoáng trong mây. Có phải vì thế mà khi tới Ý Tý, nhiều người cảm thấy như mình đang bước vào một thế giới khác, tách biệt với trần gian, chốn ấy giống như một giấc mơ cổ tích, giấc mơ về một lâu đài nằm giữa rừng xanh của những cô bé, cậu bé tý hon…


Đường từ Dền Sáng lên Ý Tý

8 giờ sáng, đường từ Bát Xát đến ngã ba Bản Vược vẫn bị mây mù bao phủ, tầm nhìn không quá 2m đường. Ánh đèn xe vàng vọt xuyên qua những đám mây sũng nước, xe trước bám xe sau nhờ vào chiếc đèn hậu đỏ lập lòe và tiếng động cơ xe rền rĩ. Chưa vào mùa lạnh mà chiếc áo khoác với lớp khăn quấn cổ dày sụ đã trở nên bất lực, gió đâm như kim châm luồn lách qua kẽ hở của mũ bảo hiểm chích vào da thịt, đầu ngón tay thò ra ngoài chiếc găng tay ngấm lạnh đã trở nên đỏ rực và tê cóng. Ngẩng đầu nhìn lên, Ý Tý vẫn ở trên kia xa lắm, lạnh một chút, để thấy hạnh phúc đang chờ đáng giá để được chờ… Và chúng tôi cặm cụi đi.


Con đường mù sương

Từ Bản Vược qua chợ Mường Hum, ngày không phiên ghế bàn lổng chổng xếp bên đường. Đường lên Dền Sáng lổn nhổn đá hộc, đá to hơn cả quả đấm tay, to hơn cả đầu gối, còn to hơn cả cái mũ cối… nhưng không ngăn được những vòng bánh xe. Mùa mới gặt xong ruộng đang trơ rạ, một màu xám nhạt phủ lên thung lũng Mường Vi, khác hẳn với cánh rừng nguyên sinh và thảo quả xanh rợp trời ở Dền Sáng.

Trời hửng nắng, không khí khô ráo và mát lạnh, chúng tôi như trôi đi trong một không gian trong trẻo và yên bình đến khó tả, dường như nghe được tiếng lích chích của chim chóc trong rừng, tiếng muông thú rón rén đạp chân trên thảm lá, tiếng gió lay cây thì thào thì thào, cả tiếng suối róc rách đang kiêu hãnh buông mình từ trên đỉnh núi cao… Tất cả đã tạo thành một bản hòa âm tuyệt diệu. Cả trăm kilômét đường ở lại phía sau lưng với bao vất vả nhọc nhằn đã bị quên ngay trong chuyến đi chỉ bởi hai từ “Ý Tý”.


Phụ nữ Hà Nhì

Khi chúng tôi đến thì phiên chợ ngày thứ 7 đang dần tan. Người dân tộc Mông, Hà Nhì, Dao, Hán, Giáy… lụi cụi đeo gùi lên vai và trở về nhà. Màu sắc rực rỡ, lóng lánh, mỗi dân tộc một kiểu trang phục, một cách vấn khăn, một lối trang sức. Không lẫn vào nhau nhưng cùng nhau làm cho bức tranh Ý Tý trở nên rạng rỡ. Này là người Mông váy xòe nhún nhảy quanh bắp chân, lấp lánh kim sa và hàng chuỗi hạt đính. Này là người Hà Nhì với cặp ba lá và mái tóc giả tết bằng len to sụ quanh đỉnh đầu, dây gùi vắt qua trán trĩu nặng mà họ vẫn bước đi rất nhanh.

Này là người Dao miệng tươi như hoa nở, chiếc khăn chim công vấn ấn tượng như một chiếc mũ đại quan đội trên đầu… Một vài cô gái trong số họ còn đang tụ tập bên bờ ruộng, trên những tảng đá... họ cùng nhau ngồi chuyện phiếm, hong nắng và thêu thùa. Họ e ngại khi có người lạ đến gần, giấu mặt vào sau tay áo, cắm cúi vào mũi chỉ đường khâu. Hiếm người trong số họ nói được tiếng phổ thông. Và chúng tôi chỉ có thể trao cho nhau những nụ cười…


Cổ tích ở trên núi

Tôi đã trở lại Ý Tý vào một ngày thu trong trẻo. Khi đó, lúa vẫn còn chưa kịp chín vàng ở trên đồng. Đường qua Dền sáng vẫn còn đẫm hơi sương, mây mù lúc dâng, lúc hạ. Những vách núi sừng sững đứng giữa trời, đâu đó có những vệt trắng lóa vạch thành đường thẳng đứng. Phải mất một lúc, chúng tôi mới nhận ra đó chính là những dòng thác của trời, chúng đổ xuống thật ngạo nghễ và đầy kiêu hãnh. Không máy ảnh nào có thể ghi lại được sự kỳ vĩ của thiên nhiên khi đó, chỉ có thể nhìn bằng mắt và cảm nhận bằng tâm hồn, một thứ cảm nhận khiến con người ta nghẹt thở bởi sự bao la, khoáng đạt, mênh mang và vĩ đại của đất trời. Vẻ đẹp ấy chỉ diễn ra trong khoảnh khắc, vì từ phía sau núi, gió lại đem mây tới, duềnh lên nhanh như nồi cơm đang sôi, nối đất vào trời, xóa nhòa mọi ranh giới.

Chiều Ý Tý đầy hơi lạnh. Thung lũng mờ ảo đang nằm dưới tầm mắt tôi, những ngôi nhà xinh xắn với thiết kế riêng biệt không lẫn vào đâu được. Đẹp và hư vô đến khó tin, chúng tôi thực sự đang ở trên mây chứ không còn là hạ giới nữa. Hoàng hôn lặng lẽ chìm sau dãy núi dài. Tôi cùng bạn bè nằm lăn trên vệ cỏ, hồi tưởng lại lúc đi qua con đèo không tên cao nhất Việt Nam, có lẽ còn cao hơn cả đèo Ô Quy Hồ mà chúng tôi đã từng chinh phục. Tiếng reo từ ấm nước trên bếp cồn xua tan cái lạnh giá miền cao, và cốc cà phê nóng truyền tay nhau trở nên đậm đà, ngọt ngào hơn bao giờ hết.


Quây quần bên bếp ấm

Chúng tôi cứ ngồi quây quần bên bếp ấm dọc vệ đường, ngay dưới một khúc quanh trên con đường độc đạo đổ dốc vào thung lũng. Để được thở hơi thở của Ý Tý, nhìn cái nhìn của Ý Tý, lắng nghe thanh âm của Ý Tý, cảm nhận đất và trời Ý Tý bằng tất cả tâm hồn và tất cả các giác quan. Thung lũng ấy mới vừa rõ mồn một trong tầm mắt, ấy mà lại biến mất như thể cõi hư vô, chưa kịp bàng hoàng thì những mái nhà lại lấp ló trong màn mây đang tan dần. Ở Ý Tý, giống như trong cõi mộng, thực đấy lại hư ngay, khiến bạn đôi lúc không biết mình đang mơ hay tỉnh.

Đêm sập xuống rất nhanh. Chúng tôi lên xe chạy tiếp về trung tâm của thị tứ, còn cách chừng hơn cây số. Điện, đường, trường, trạm đã được bêtông hóa ở chốn này. Nhưng vẫn còn đó một loại kiến trúc nhà đặc biệt của người dân vùng cao biên giới -  nhà trình tường - khiến chốn ấy vẫn giữ được cho riêng mình nét hoang sơ nguyên thủy. Nhà thường được kết cấu hình chữ nhật, có một cửa chính và cửa tò vò thông gió ở trên cao, không có cửa sổ, nhưng mùa đông rất ấm áp mà mùa hè lại mát mẻ. Tường nhà được nện bằng đất rất dày, từ 30 - 40 cm, tương truyền đạn bắn không thủng. Mái nhà được lợp bằng gỗ là chủ yếu, theo kiểu hình tròn hoặc hình chóp, tôi bắt đầu thấy xuất hiện vài mái nhà lợp bằng fibro ximăng.

Nhưng tôi cũng biết ở rất sâu trong Lao Chải, Hồng Ngài, những làng trình tường vẫn quần cư trên đỉnh núi, cạnh những con suối, với những hàng rào xiêu vẹo, những lối mòn rụng đầy lá ải, những vũng nước đọng bên ngoài chuồng trâu bò ngai ngái mùi đất ẩm, vịt ngan lạch bạch bơi lội, lợn chạy rông, gà kêu cục tác… và đám trẻ con mặt mũi lem nhem, sau mỗi giờ học lại lên rừng đi nhặt củi.Tôi muốn lưu vào ký ức mình những vẻ đẹp hoang sơ và nguyên thủy ấy… Và vì thế, trong giấc tôi mơ, Ý Tý vẫn luôn là một chốn của thiên đường…


Đường về nhà

Chúng tôi dừng lại bên ngoài một dãy nhà hai tầng nằm hơi thấp hơn so với mặt đường, tính hỏi đường tới đồn biên phòng Ý Tý. Bất chợt, có tiếng người ở bên dưới hỏi vọng lên:

- Phải giáo viên mới về đó không?
Giấc mơ ấy đã bao giờ bạn mơ?

(Nguồn: Tuổi Trẻ)
Chủ đề:
Tag:
loading
Các tin khác

Đà Nẵng - nơi 'hẹn hò' với những cây cầu nổi tiếng đôi bờ sông Hàn

Có người đã ví mỗi chuyến du lịch đến miền đất mới như một cuộc hẹn hò. Và trong chuyến khám phá thà ...

  06/07/2020 17:44

'Để quên con tim' ở Quy Nhơn

Quả thật, nếu bạn chưa một lần đến Quy Nhơn, đi loanh quanh và khám phá một Kỳ Co nước xanh như ngọc ...

  02/07/2020 15:35

Trải nghiệm đẳng cấp cùng du thuyền trên biển

Giờ đây, du lịch nghỉ dưỡng không chỉ đơn giản là nghỉ ngơi, thư giãn trong không gian sang trọng củ ...

  01/07/2020 16:53

Cùng hội bạn thân 'du hí' Đà Lạt

Đã bao lâu rồi bạn chưa “hẹn hò” cùng hội bạn thân tại Đà Lạt, nhất là sau những ngày cách ly dài nh ...

  16/06/2020 17:11

6 thiên đường biển tuyệt đẹp cho chuyến du lịch mùa hè

Giữa tiết trời oi ả, bạn chỉ muốn “trốn” đến vùng biển xanh biếc, đắm mình trong làn nước mát hay đó ...

  12/06/2020 16:30

Check-in 'sang chảnh' tại các khu nghỉ dưỡng nổi tiếng ở Phú Quốc

Mỗi lần nghĩ tới du lịch, lý do gì thôi thúc bạn? Đi để trải nghiệm, đi để xả stress, đi để có hình ...

  09/06/2020 16:55
pin