Thăm huyền thoại Thiếu Lâm

Ở Trung Quốc có nhiều ngôi chùa cùng mang tên Thiếu Lâm nhưng Thiếu Lâm tự ở Tung Sơn, thành phố Đăng Phong, tỉnh Hà Nam chính là nguyên mẫu của Thiếu Lâm tự trong phim ảnh, tiểu thuyết. Để đến “Thái Sơn – Bắc Đẩu của võ lâm Trung Nguyên”, các “hiệp khách” ngày nay chẳng cần phải dùng “khinh công” trèo đèo vượt suối mà chỉ việc ngồi xe vi vu với tốc độ cả trăm km/h trên một con đường cao tốc thênh thang từ Trịnh Châu đến Đăng Phong.

Nằm nép mình dưới chân Tung Sơn, thành phố Đăng Phong là cửa ngõ để vào Thiếu Lâm tự. Nhờ vào ánh hào quang huyền thoại “Thiên hạ công phu xuất Thiếu Lâm”, Đăng Phong trở thành cái nôi đào tạo công phu của cả Trung Quốc lẫn thế giới. Khắp cái thành phố nhỏ bé này, trường dạy công phu mọc lên chi chít, từ những ngôi trường bề thế trên đại lộ hay những lò võ tí hon nơi hẻm cụt. Không chỉ dạy võ cho người Trung Quốc, Đăng Phong còn thu hút võ sinh từ 32 quốc gia khác nhau đến đây “tầm sư học đạo”. Vào những lúc cao điểm, có đến hơn 70.000 võ sinh trọ học tại thành phố chỉ có 160.000 dân này.

Thiếu Lâm tự được thành lập năm 495 dưới thời Bắc Nguỵ, trên ngọn Thiếu Thất của Tung Sơn (Tung Sơn có 2 ngọn núi: Thái Thất và Thiếu Thất). Tên gọi Thiếu Lâm tự có nghĩa là chùa trong rừng của núi Thiếu Thất. Xuyên suốt quá trình hình thành và tồn tại, chùa Thiếu Lâm được các triều đại phong kiến rất xem trọng. Vào thời Đường, để cảm ơn 13 vị võ tăng Thiếu Lâm tự đã giúp mình trong cuộc chiến với Vương Thế Sung, vua Lý Thế Dân ban sắc lệnh cho phép chùa tụ tập cùng lúc trên 500 người để tập võ (thời đó, tụ tập đông người tập luyện võ thuật có thể bị xem là tạo phản). Chùa cũng còn lưu giữ một tấm bia đá do Lý Thế Dân ban tặng, trên bia có khắc lịch sử hình thành và các sự kiện chính của chùa kể từ thời Bắc Nguỵ đến nay. Ở góc trên cùng bên phải bia là bút tích của Lý Thế Dân. Kịch bản của bộ phim nổi tiếng “Thiếu Lâm tự” (do Lý Liên Kiệt thủ vai chính, ra mắt công chúng vào thập niên 80) được viết dựa trên những nội dung khắc trên bia.

Ở những triều đại sau, Thiếu Lâm tự cũng nhận được vô số sắc phong, vô số vinh dự từ phía triều đình phong kiến. Thiếu Lâm được thành lập đội tăng binh, những vị sư giỏi võ của chùa sẽ được tuyển chọn để thực hiện một số nhiệm vụ cho triều đình như bảo vệ vua khi vi hành. Một số sử liệu cũng cho rằng Tống Thái Tổ Triệu Khuông Dẫn từng học võ công tại chùa Thiếu Lâm, sau này sáng chế ra một bộ quyền pháp nổi tiếng, gọi là Thái Tổ Trường Quyền. Hai vị vua nổi tiếng của nhà Thanh là Khang Hy và Càn Long cũng lưu dấu tại chùa. Ngay trước chùa có tấm bảng “Thiếu Lâm tự” do Khang Hy ngự bút, bên trong chùa là bia đá khắc một bài thơ ngẫu hứng của vua Càn Long sau một đêm ngủ tại chùa.

Hiện nay, chùa Thiếu Lâm mở cửa một phần diện tích của mình cho du khách vào tham quan với nhiều công trình kiến trúc đáng chú ý như Thiên Vương điện, Thiên Phật điện, Tàng Kinh các, Lập Tuyết đình… Đối với du khách Việt, đặc biệt là những độc giả mê Kim Dung, thì Tàng Kinh các là cái tên quen thuộc và hấp dẫn nhất. Đây là nơi lưu giữ các bộ kinh sách quý cả về Phật pháp lẫn võ thuật của Thiếu Lâm tự. Đáng tiếc, vào năm 1928, vì nghi ngờ người mình cần truy bắt đang trốn trong Thiếu Lâm tự, một vị tướng quân phiệt tên là Thạch Hữu Tam đã ra lệnh đốt một số công trình kiến trúc của chùa, trong đó có Tàng Kinh các. Vô số bộ kinh sách quý mà chùa tích luỹ từ thời Bắc Nguỵ đã bị đốt trụi vào thời điểm đó và Tàng Kinh các hiện nay chỉ là một kiến trúc được phục dựng. 

Một công trình hấp dẫn khác là Lập Tuyết đình – phòng của Đạt Ma sư tổ, người được xem là vị tổ của Thiền tông Trung Hoa. Theo truyền thuyết, sau khi bái kiến Lương Vũ Đế, Đạt Ma sư tổ đạp lên cọng lau vượt Trường Giang để đến chùa Thiếu Lâm (cước đạp lô diệp quá giang). Sau đó, ngài quay mặt vào tường ngồi thiền 9 năm (cửu niên diện bích), sáng chế ra các phương pháp tập luyện võ công, giúp các sư tăng trong chùa thêm sức khoẻ để chống lại khí hậu khắc nghiệt trên núi. Ở Lập Tuyết đình còn có một truyền thuyết cảm động khác về một vị sư pháp danh Huệ Khả. Tương truyền, khi Huệ Khả tìm đến Thiếu Lâm học đạo thì bị từ chối vì trước đó, Đạt Ma sư tổ đã có một đệ tử khác. Không nản lòng, Huệ Khả quỳ ngoài trời tuyết, trước cửa Lập Tuyết đình cả đêm. Đến sáng, thấy Đạt Ma sư tổ vẫn không động lòng, Huệ Khả vung đao tự chặt tay mình để chứng tỏ quyết tâm, máu loang thấm đỏ tuyết trắng. Cảm động, Đạt Ma nhận Huệ Khả là đệ tử thứ hai. Sau này, Huệ Khả được Đạt Ma truyền cho y bát, trở thành vị tổ thứ hai của Thiền tông Trung Hoa.

Trong khuôn viên chùa trồng nhiều cây ngân hạnh. Loại cây đặc biệt này thường phải trồng thành một cặp (2 gốc sát nhau) thì mới ra hoa và kết quả. Ngoài những cặp ngân hạnh bình thường, trong sân chùa có một gốc ngân hạnh lẻ loi đặc biệt. Đây là cây ngân hạnh già nhất chùa với 1500 tuổi, bằng đúng tuổi đời của chùa Thiếu Lâm. Chi chít trên những gốc ngân hạnh khắp chùa là bằng chứng về sự lợi hại của võ thuật Thiếu Lâm – dấu ngón tay của các võ tăng luyện chỉ công từ đời này qua đời khác. Ngoài những dấu ngón tay trên thân ngân hạnh, trên nền Thiên Phật điện còn có những vết lõm sâu - dấu chân của những võ tăng luyện bộ pháp hoặc cước pháp để lại.

Ngoài những giờ luyện tập chính thức, các vị sư Thiếu Lâm còn tập võ ngay cả trong những hoạt động thường ngày như: gánh nước, quét sân, chặt củi, nấu cơm… Giữa sân chùa là một chiếc chảo đồng lớn, nặng khoảng 650 kg, được đúc vào đời Vạn Lịch nhà Minh. Ngày xưa, các vị sư chịu trách nhiệm nấu nướng của chùa dùng dây treo chiếc chảo này lên trần nhà để vừa… xào rau vừa luyện võ.

Sau khi tham quan một vòng khuôn viên chùa, du khách có thể xem biểu diễn công phu Thiếu Lâm hoặc đến viếng khu vực Tháp Lâm. Tháp Lâm là khu mộ tháp dành cho những vị sư có công với chùa, nằm trên một ngọn đồi cao 280m với diện tích hơn 2 vạn m2, gồm 243 ngôi mộ tháp.

Không chỉ giỏi võ công, các vị sư Thiếu Lâm ngày nay cũng rất giỏi kinh doanh. Họ mở trang web, thành lập công ty, đăng ký thương hiệu độc quyền “Thiếu Lâm tự”, mở trường dạy võ, cho võ tăng đóng phim, bán vé tham quan, bán hàng lưu niệm… Dưới sự điều hành của phương trượng Thích Vĩnh Tín, Thiếu Lâm ngày càng nổi tiếng và trở thành một trong những điểm tham quan có doanh thu lớn nhất Trung Quốc. Việc Thiếu Lâm “nhập thế” theo vòng xoáy kinh tế thị trường đã nhận nhiều luồng ý kiến trái chiều, người khen kẻ chê đủ cả…

Chiều buông, tôi rời Thiếu Lâm tự, chợt giật mình nhớ ra mình tham quan chùa cả nửa ngày mà chẳng nghe được một tiếng chuông, một âm mõ hay một làn khói nhang cho bay mùi trần tục. Thiếu Lâm sao như một dây chuyền du lịch chuyên nghiệp với màu áo tăng tất bật nơi cổng soát vé, với vị sư già bán hàng lưu niệm, với những võ tăng trẻ tuổi thủ vài thế võ chụp hình cho du khách lấy 10 tệ… Nhìn mây mờ phủ đỉnh Tung Sơn, tôi vẫn mơ về một Thiếu Lâm khác…

Du khách muốn tham quan Thiếu Lâm tự có thể:

- Mua vé máy bay từ TP.HCM đi Trịnh Châu (nối tuyến tại Quảng Châu) của hãng China Southern Airlines – ĐT: 083.8235588, sau đó đi xe ô tô đến Đăng Phong.

- Mua tour trọn gói Tây An – Lạc Dương – Trịnh Châu – Khai Phong – Quảng Châu (6 ngày 5 đêm, giá từ 13 đến 14 triệu đồng) của công ty Vietravel – ĐT: 083.8228898 (đăng ký tour trực tuyến tại www.travel.com.vn)

Nguyên Hà

(Nguồn: PN)