Khám phá Hội Lim - Lễ hội mang đậm bản sắc văn hóa vùng Kinh Bắc

Hội Lim Bắc Ninh không đơn thuần là một lễ hội truyền thống, mà còn là "bảo tàng sống" của nghệ thuật quan họ - di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận. Đây chính là điểm du lịch miền Bắc độc đáo, nơi du khách có thể đắm mình trong không gian văn hóa đặc sắc và trải nghiệm những giá trị tinh thần sâu sắc của dân tộc.
 

Núi Lim - một địa danh gắn liền với những câu hát quan họ ngọt ngào, tọa lạc tại xã Lim, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Đồi núi nơi đây không cao ngất như những dãy núi hùng vĩ, nhưng lại mang một vẻ đẹp nên thơ với những đồi chè xanh mướt và các đền chùa cổ kính ẩn hiện trong màn sương sớm.
Từ trung tâm Hà Nội, du khách có thể dễ dàng đến với Hội Lim theo nhiều cách:

 

2.1. Hội Lim tổ chức vào ngày nào, kéo dài bao lâu?

Theo truyền thống, Hội Lim khởi sự vào ngày 13 tháng Giêng âm lịch - thời điểm vàng cho du lịch Bắc Ninh, khi tiết trời còn se lạnh của những ngày xuân đầu năm. Lễ hội kéo dài trong ba ngày, nhưng không khí rộn ràng, náo nhiệt đã bắt đầu từ những ngày trước đó, khi các liền anh, liền chị tụ họp về đây tập dượt, và người dân địa phương tất bật chuẩn bị cho ngày hội lớn.
 

2.2. Lịch sử, nguồn gốc hội Lim

Hội Lim có lịch sử hàng trăm năm, gắn liền với tên tuổi của Hiếu Trung hầu Nguyễn Đình Diễn - một vị quan thanh liêm thời Lê, người có công lớn trong việc phát triển và lan tỏa nghệ thuật quan họ. Theo các tài liệu lịch sử, vào thế kỷ XVIII, ông đã sáng lập ra "Hội tập quan họ", tập hợp những người có giọng hát hay trong vùng về đây học hát và truyền dạy cho nhau. Từ đó, du lịch miền Bắc nói chung và Bắc Ninh nói riêng đã có thêm một điểm đến văn hóa đặc sắc, nơi lưu giữ những giá trị tinh thần quý báu của dân tộc.
 

2.3. Ý nghĩa của hội Lim Bắc Ninh

Hội Lim không chỉ là dịp để người dân địa phương tưởng nhớ và tỏ lòng biết ơn với các bậc tiền nhân, mà còn là "sợi dây" kết nối quá khứ với hiện tại, giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống. Trong không gian thiêng liêng của lễ hội, những làn điệu quan họ được cất lên như một lời nhắc nhở về cội nguồn, về những giá trị nhân văn cao đẹp mà cha ông đã dày công vun đắp.
 

2.4. Lễ hội Lim thờ cúng ai?

Trung tâm của lễ hội là đền thờ Hiếu Trung hầu Nguyễn Đình Diễn - vị quan thanh liêm đời Lê, người được coi là "cha đẻ" của làn điệu quan họ Bắc Ninh. Ngoài ra, lễ hội còn thờ phụng các bậc tiền nhân đã có công phát triển và gìn giữ nghệ thuật quan họ, những người đã góp phần làm nên bản sắc văn hóa độc đáo của vùng đất Kinh Bắc.
 

3. Phần lễ: các nghi lễ đặc biệt trong hội Lim

3.1. Lễ dâng hương

Khi bình minh vừa ló dạng của ngày 13 tháng Giêng, trong không khí trang nghiêm của buổi sớm mai, đoàn rước lễ vật gồm các quan chức địa phương và người dân trong vùng tiến về đền thờ Hiếu Trung hầu. Khói hương nghi ngút, tiếng chuông chùa vang vọng, hòa quyện cùng tiếng hát quan họ véo von, tạo nên không khí thiêng liêng đặc biệt. Các lễ vật được chuẩn bị kỹ lưỡng bao gồm hương, hoa, trầu cau, bánh kẹo và các món ăn truyền thống.
 

3.2. Lễ rước hoành tráng

Đoàn rước của Hội Lim là một quang cảnh đặc sắc với sự tham gia của hàng trăm người. Di ảnh của Hiếu Trung hầu và các bậc tiền nhân được rước trang trọng trên kiệu, theo sau là đoàn người trong trang phục truyền thống rực rỡ. Đặc biệt, các liền anh, liền chị trong trang phục áo tứ thân, khăn mỏ quạ đẹp đẽ cất cao tiếng hát quan họ theo suốt đoàn rước, tạo nên một không gian văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc.
 

3.3. Lễ tế

Nghi lễ tế diễn ra theo nghi thức cổ truyền, với sự tham gia của các bô lão trong làng và đại diện chính quyền địa phương. Không khí trang nghiêm, thành kính bao trùm không gian khi các nghi thức được thực hiện một cách cẩn trọng, tỉ mỉ theo đúng phong tục từ xưa.
 

4. Phần hội: có gì thu hút du khách về hội Lim?

4.1. Các trò chơi dân gian thú vị

Du lịch Bắc Ninh trong dịp hội Lim, du khách sẽ được đắm mình trong không khí rộn ràng của các trò chơi dân gian đầy màu sắc:

• Đánh đu: Những chiếc đu cao vút giữa trời xuân, nơi các cô gái trong trang phục áo tứ thân uyển chuyển đưa mình theo nhịp đu, tạo nên những khoảnh khắc đẹp như tranh vẽ.
• Kéo co: Tiếng hò reo vang dội khi hai đội thi đấu căng thẳng, thể hiện sức mạnh đoàn kết và tinh thần đồng đội.
• Đấu vật: Trên những sân đất được chuẩn bị kỹ lưỡng, các đô vật trong khố nâu truyền thống tranh tài nảy lửa, thu hút hàng trăm khán giả cổ vũ nhiệt tình.
• Cờ người: Một trò chơi độc đáo khi người thật đóng vai các quân cờ, di chuyển theo sự chỉ đạo của kỳ thủ trên bàn cờ khổng lồ.

4.2. Hát hội - hoạt động được mong chờ nhất của hội Lim

Đỉnh cao của hội Lim chính là những cuộc giao lưu hát quan họ diễn ra trong không gian đặc biệt:

• Hát trên thuyền: Dưới ánh trăng vằng vặc, những chiếc thuyền nhẹ nhàng trôi trên mặt nước, mang theo tiếng hát quan họ ngọt ngào của các liền anh, liền chị.
• Hát trên đồi: Những câu hát đối đáp réo rắt vang vọng từ các đồi chè xanh mướt, tạo nên không gian âm nhạc độc đáo giữa thiên nhiên.
• Hát trong nhà chứa: Không gian ấm cúng của các nhà chứa truyền thống, nơi các nghệ nhân quan họ thể hiện những làn điệu đặc sắc nhất của dòng nhạc cổ truyền này.

Hội Lim Bắc Ninh không chỉ là một lễ hội truyền thống đơn thuần, mà còn là nơi hội tụ những tinh hoa văn hóa của vùng đất Kinh Bắc. Qua mỗi năm, lễ hội vẫn giữ nguyên những giá trị văn hóa độc đáo, là điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình du lịch miền Bắc đầu xuân của mỗi người con đất Việt.

VIETRAVEL
190 Pasteur, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM
Tel: (028) 3822 8898 - Hotline: 1900 1839
Fanpage: https://www.facebook.com/vietravel
Website: www.travel.com.vn

Nguồn bài viết: Sưu tầm và tổng hợp
@camnangdulich #camnangdulich