THÁNH ĐỊA MỸ SƠN – CHIỀU NGHIÊNG BÓNG THÁP

Theo những dòng chữ ghi trên tấm bia sớm nhất ở Mỹ Sơn thì khu di tích này có niên đại từ khoảng thế kỷ IV, khi vua Bhadresvara cho xây dựng một ngôi đền để dâng cúng thần Siva nhưng sau hai năm tồn tại, ngôi đền này đã bị một trận hỏa hoạn thiêu rụi. Vào đầu thế kỷ VII, vua Sambhuvarman đã cho xây dựng lại ngôi đền mới với những vật liệu bền vững hơn, bắt đầu cho một giai đoạn các vị vua sau đều tu sửa và xây dựng những ngôi đền mới để dâng lên các vị thần của họ. Và từ đó, Mỹ Sơn đã trở thành khu Thánh địa quan trọng nhất của dân tộc Chăm suốt từ thế kỷ IV đến thế kỷ XV.
Chỉ bằng gạch nung và đá sa thạch cùng những kỹ thuật xây dựng bí ẩn mà các kiến trúc sư vương quốc Chămpa đã mang xuống mộ sâu, những khu đền tháp phủ đầy rêu phong vẫn tồn tại trong sự biến động không ngừng của thời gian với biết bao thăng trầm, thay đổi. Các đền tháp gần như đều được xây dựng trên một mặt bằng tứ giác, chia làm ba phần: Đế tháp biểu hiện thế giới trần gian vững chắc. Thân tháp tượng hình của thế giới thần linh, kỳ bí mê hoặc. Phần trên cùng là hình người dâng hoa trái theo nghi lễ hoặc hình cây lá, chim muông… những động vật gần gũi với tôn giáo và cuộc sống con người. Tất cả hiện diện lên giúp con người đương đại phần nào tiếp cận những kiệt tác đánh dấu thời hoàng kim của văn hóa kiến trúc Chăm pa trong sự phát triển chung của lịch sử nước ta.
Với hơn 70 công trình kiến trúc giờ đây phủ đầy bụi mờ rêu phong, Mỹ Sơn trở nên huyền diệu, kỳ bí hơn bao giờ hết. Trong cái nắng chiều bảng lảng gợi nên biết bao ký ức xa xăm, người dừng chân ở Mỹ Sơn sẽ có thể nghiêng mình bên những bóng tháp, thả hồn về những hoài niệm của cuộc sống đã qua với rất nhiều những thăng trầm biến chuyển. Rồi đừng quên ngắm nhìn những đường nét tinh hoa của những họa tiết trang hoàng trên từng ngọn tháp mà ở đó chứa đựng những ước mơ, khát vọng sống và vươn lên không ngừng của người Chăm, là một minh chứng sống động cho một đời sống văn hóa phong phú của một trong những dân tộc trên đất nước ta.

THU DUNG
Bản tin số 07/ 2006